Wow. La Paz. De adrenaline van afgelopen weekend rusht me nog steeds door het lijf. Deze stad is het zeker waard een keer te bezoeken in je leven! Hoezo dan, hoor ik je denken? Nou, dat zal ik je even vertellen!
La Paz ligt op 8 uur van Cochabamba en met een nachtje slapen kan je er dus al zijn. Dat is ook de manier van transport die we kozen om er te komen. In Bolivia kun je kiezen tussen een normale bus, een semi-cama (een krappe stoel die helemaal plat kan) en cama (een ruime stoel die helemaal plat kan). Verschil tussen die laatste 2 is meestal een eurootje of 3, dus de keuze was voor ons snel gemaakt. De laatste bus in Cocha vertrekt om half 11 ’s avonds; wij hadden die van 22u, wat maakte dat we om 6u in de ochtend aankwamen in La Paz. De laatste 1,5 in zwaar ongemak, aangezien mij een toilet aan boord was beloofd (mentiras!) en mijn blaas de grootte heeft van een pinda. We hadden onze zinnen gezet op overnachten bij Loki Hostel (aanrader voor de partypeople onder ons!), wat hemelsbreed zo’n 700 meter van het busstation vandaan ligt. Ik weet niet of het de slechte nacht was, een gebrek aan daglicht of gewoon onkunde, maar we hebben het voor elkaar gekregen een volledige ronde om het hostel heen te lopen voor we het konden vinden. Eenmaal aangekomen hield het ook niet bepaald dat mijn reisgenootje haar paspoort was vergeten in Cocha, waardoor we het bijna met een dagtripje La Paz moesten doen. Niet getreurd, allemaal opgelost in de tijd dat het kost om een welverdiend kopje koffie te drinken! Vervolgens even het ontbijt testen in Loki, om een plan de campagne te smeden voor de rest van het weekend. We hadden wilde plannen; Death Road, cholita wrestling, teleférico, ongekend. Zaak was wel om de boel een beetje tijdig te boeken, aangezien we ietwat in tijdsnood zaten. Maar La Paz zou niet een benoemenswaardige stad in Zuid-Amerika zijn als de mensen van het reisbureautje niet lachend minimaal anderhalf uur te laat aan kwamen kakken.
In de tijd dat wij op hen zaten te wachten werd geïnformeerd of mensen mee wilden met een city tour, te voet. Persoonlijk ben ik groot fan van walking tours (Medellin! Dublin!) en het was zeker een goed alternatief voor nog een uur wachten om een trip te boeken. HanaqPacha Travel stelde niet teleur. Kari, onze gids, rockte echt de tour. Ze sprak geweldig Engels en had de meest fantastische verhalen: en dan heb ik het niet alleen over de rituelen van de Aymara bevolking met betrekking tot het offeren van lama’s, hoe de Franciscanen hen hebben overgehaald tot het bouwen van de mestiza kerken in de stad en wat voor hoe de relatie is tussen hen, Pachamama (moeder aarde) en Mancapacha (onderwereld)..
Kari heeft (voor mijn gevoel eindeloos) verteld over de San Pedro gevangenis in La Paz. Toen ik in Colombia woonde heb ik een boek gelezen hierover (Marching Powder, Rusty Young), wat heeft geleid tot een kleine obsessie om de gevangenis te zien (en liever ook nog, te bezoeken). Dit is sinds enkele jaren helaas volledig illegaal verklaard. En dat niet alleen, de Boliviaanse politie doet zelfs (actief, ik lieg het je niet) moeite om buitenlanders in de buurt (!!) van de gevangenis te weren. Dat is meer dan dat je in het algemeen van de Boliviaanse politie kan verwachten. Kari hield ons dus ook op gepaste afstand, en we mochten zelfs niet opvallend foto’s maken van het geheel. Wat is nu het verhaal? San Pedro is ’s werelds laatst functionerende panopticum gevangenis. Maar dat is niet het enige bijzondere aan deze gevangenis. Behalve de bewakers aan de poorten van de gevangenis, wordt het instituut op geen enkele andere manier door de overheid financieel ondersteund. De gevangen moeten dus zelf betalen voor hun cel (huur!!), water, electriciteit, eten en alles wat daarbij komt. Dit maakt dat in de gevangenis zelf een levendige samenleving van vraag en aanbod is ontstaan. Hoe meer geld je hebt, hoe beter je leeft. Kari vertelde ons ook niet zonder hilariteit, dat Coca Cola een contract heeft met de gevangenen van San Pedro om vaste leverancier van frisdrank te zijn (Really? Really!).
En hier houdt het niet op. Door de ‘War on Drugs’ die door Zuid-Amerika heen wordt gevoerd door de VS, heeft Bolivia Wet 1008 het leven in geroepen. Dat betekent dat als je wordt opgepakt met drugs op zak, je onafhankelijk van de hoeveelheid, kwaliteit en soort drugs, de bak in wordt geslingerd. 80% van de gevangen in San Pedro zit vast voor drugsgerelateerde vergrijpen. Dit heeft de zogenaamde ‘University of Crime‘ in de hand gespeeld, de gedoodverfde bijnaam voor de gevangenis. Volgens het boek van Rusty en onze lieftallige Kari, wordt de meest pure cocaine ter wereld in deze gevangenis geproduceerd. Deze wetenschap, samen met de casanova skills van een Engelsman genaamd Thomas McFadden, hebben ertoe geleid dat McFadden illegale toeristische tours is gaan geven in de gevangenis. Dit was in zijn tijd al vrij omstreden, maar toen hij uiteindelijk werd vrijgelaten, en achterblijvers de kans zagen hier een financieel slaatje uit te slaan, is het flink misgegaan met toeristen zich hiertoe hebben laten verleiden (lees: verkrachtingen, mishandeling, overvallen). En nu is het dus echt-echt-echt verboden en houdt de politie daadwerkelijk toezicht. Als internationale gozer kom je er nog in, maar je wandelt er niet meer uit. Vrouwen zijn überhaupt niet meer toegestaan naar binnen te gaan (ook uitzonderlijk, want voorheen trokken hele families mee in bij de gevangenis, als een man de bak in werd gegooid).
Je kunt je voorstellen hoe enthousiast ik was! Als klap op de vuurpijl (en daarna houd ik echt op over die gevangenis) kom je er niet zo makkelijk uit. Hoewel de gevangenis nauwelijks echt wordt gewaakt, is er geen ontsnappen aan voor de mannen die erin zitten. Zoals je op basis van bovenstaande informatie kunt begrijpen, is de interne samenleving erbij gebaat dat dingen blijven zoals ze zijn. Hoewel het verschil in levenskwaliteit enorm is binnen de gevangenismuren, komt niemand ermee weg te ontsnappen. Het hogere segment van de gevangen heeft contracten lopen met bounty hunters, om mensen op te jagen die ontsnappen. Ze worden niet vermoord, maar zichtbaar verminkt en teruggestuurd naar de gevangenis, bij wijze van waarschuwing voor ieder ander die zoiets van plan was. En voor de overheid is dit hele grapje gewoon de goedkoopste manier om mensen vast te zetten… Welkom in La Paz. 🙂 De bruutheid van de stad houdt niet op bij deze gevangenis. De walking tour brengt je langs het centrale plein waar, minder lang geleden dan je zou denken, 9 vrijheidsstrijders publiekelijk zijn verhangen. Een latere president onderging hetzelfde lot. Ook hangen overal door de stad poppen aan lantaarnpalen, om te waarschuwen wat er gebeurt met ladrones. Die Bolivianen zijn niet vies van een beetje lynchen.
Na 3 uur aan informatie over het bizarre karakter van de stad was het tijd om een tripje te boeken dat ons eigen leven een beetje op het spel zou zetten: Yungas Road, die in de volksmond beter bekend is als the World’s Most Deadliest Road. Uiteraard waren door ons uitstapje alle plekken voor de dag erna volgeboekt bij de ‘beste’ operators. Maar wij zijn niet voor een gat te vangen. Hop, terug naar HanaqPacha. In een handomdraai geregeld. En we krijgen na afloop nog een t-shirt ook. De rest van de dag hebben we besteed aan het ontdekken van de verschillende happy hours in de stad. En vervolgens vroeg horizontaal, want enigszins fit wil je toch wel beginnen aan een mountainbike tour van 65 km die je het leven kan kosten.
We hadden een lijstje meegekregen van HanaqPacha. Met een heel aantal spullen erop die wij mooi niet bij ons hadden. Een daarvan was DEET, maar daar kom ik later nog op terug. Een ander was een wind/waterdichte jas (mooi niet mee) en een extra setje kleding voor na de tocht (ook mooi niet mee). Wij. Waren. Totaal. Voorbereid. Niet dus. Maar we waren er wel klaar voor! Helemaal toen de chauffeur de playlist aangierde voor de anderhalf uur naar het startpunt van de tocht. Freaking ‘Alles is Liefde‘ door de speakers, wat wil je nog meer. Ik had het natuurlijk al bloedheet toen we uit het busje stapten, maar ik was de enige, want verder had iedereen minstens 4 laagjes aan. We kregen een ontbijtje op de berg en de uitleg van hoe de dag zou verlopen. Damian, een van onze gidsen, had AL ONZE NAMEN uit zijn HOOFD geleerd. Dat schepte meteen vertrouwen. En ik kreeg een oranje fiets. Het was meant to be, denk ik. Bij het oefenrondje bleek al gelijk hoe meer Nederlanders gewend zijn te fietsen dan eigenlijk ieder ander land. Het is een wonder dat iedereen levend beneden is gekomen (spoiler alert!). De eerste 25 minuten was dalen over een nieuwe geasfalteerde weg. Dat was eigenlijk gewoon zo hard als je fiets kon, achter de voorste gids aan. Topsnelheid: 70 km per uur. WAJO!
Daarna begon het echte werk. Yungas road is aangelegd als weg door de bergen tussen Coroico en La Paz. Het meeste werk is gedaan door Paraguayanen die tijdens een oorlog tussen Bolivia en Paraguay als krijgsgevangen zijn opgepakt. Zij zijn ook met name de slachtoffers van de weg geworden. Ze vielen bij bosjes de afgrond in tijdens het aanleggen. Ik hoef niet te zeggen dat er geen vangrail is. En bij een blik naar beneden bleek wel hoe instant death van toepassing is op deze weg. De laatste jaren draagt elke bocht waar een toerist is gesneuveld de naam van de nationaliteit van de toerist. Je hebt Belgische bochten, Israelische bochten, Chileens bochten, het houdt niet op (Nederlandse bochten waren er overigens niet). Ook hebben voorzien de maatschappijen die de tours geven zelf gezorgd voor 3 standplaatsen voor ambulances op de route. Wachten op de Boliviaanse politie is vaak tevergeefs (niet mijn woorden). Ik maak jullie echter banger dan nodig: Damian was arts in opleiding, dus niks om ons zorgen over te maken! We hebben ook weinig schade opgelopen, slechts 2 klapbanden. En een triljoen muggenbulten (ohja, daar was die DEET voor bedoeld). Echt, dit was een van de vetste dingen die ik ooit heb gedaan. Mocht je een bucketlist hebben, dan moet deze erop! Aan het eind van de rit krijg je lunch bij een hostel in de buurt van Coroico met zwembad. Het leven wordt niet beter. Tot je hoort dat je nog 3,5 uur in de bus, in je stinkende kleding, terug moet naar La Paz. En dan probeer je bij aankomst nog een beetje te party’s, maar dan blijkt dat je na een douche en 3 bier eigenlijk gewoon niks meer kan..
En dan is het alweer zondag. Met 2 nieuwe Canadese vrienden breken we die in met een goed ontbijtje bij Cafe del Mundo. Absolute aanrader voor iedereen die zoveel van ontbijten houdt als ik. En daarna moet er dan worden geshopt. La Paz is een walhalla voor iedereen met een interesse in witchcraft of leren accessoires met printjes (PRINTJES!). Alles is spotgoedkoop en de cholita’s beginnen nog eerder met afdingen dan jij. Daar is een eind van een ochtend dus snel mee gevuld. De helft van het Canadese stel was vervolgens erg te porren voor een beetje daydrinking, dus voor we het wisten zaten we hun stash op te borrel in hun hostelkamer. Om vervolgens precies happy hour mee te pikken, boven bij de hostelbar. We verloren ons zo in het gesprek dat we bijna te laat waren voor de middagactiviteit van de dag: Cholita Wrestling! Iedereen die ooit in Mexico is geweest, weet dat Lucha Libre eigenlijk is voorbehouden aan de Mexicanen. Maar de Boliviaanse vrouwen kunnen er ook wat van. Helemaal boven in El Alto, kun je een spectaculaire (hoewel, dat was onderwerp van discussie) show zien van traditioneel geklede vrouwen die elkaar te lijf gaan in een provisorische ring. Iedereen zit in het complot. Er valt soms wat collateral damage in het publiek (zie foto). Naar mijn mening moet je het echt gezien hebben, hoewel de show overduidelijk is geënsceneerd. Hoe verder de show vordert, hoe meer je wordt opgezweept en hoe meer je ervan geniet. Ga maar gewoon kijken. Na dit spektakel was het voor ons tijd om weer een busje te zoeken richting Cochabamba. Wederom cama, maar voor de helft van het geld. Dat heb ik geweten, want op wit nepleer valt voor mij niet echt te slapen. Om 5 uur rolde ik mijn eigen bedje in. Gelukkig ging de wekker een uurtje later op deze mooie maandag.
Loqueta 
Die-hard & awesomeness! 😀
LikeLike